(Εφημερίδα Πολίτης – 31/03/2024 – Σταύρος Αντωνίου)
«Δεν μπορώ να υποστηρίξω προτάσεις για μια λύση απαρτχάιντ που θα διαχωρίζει γεωγραφικά τους Κύπριους με βάση το φυλετικό τους υπόβαθρο»
Ο Τουρκοκύπριος υποψήφιος ευρωβουλευτής του Κινήματος Οικολόγων – Συνεργασία Πολιτών Οζ Καραχάν απορρίπτει τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία ως μορφή λύσης του Κυπριακού, κάνοντας λόγο για «λύση απαρτχάιντ που θα διαχωρίζει γεωγραφικά τους Κύπριους με βάση το φυλετικό τους υπόβαθρο, θεσμοθετώντας φυλετικές ποσοστώσεις σε κάθε πτυχή της ζωής». Υποστηρίζει δε ότι «η Κύπρος δεν είναι διαιρεμένη, είναι κατεχόμενη» και πως «δεν μπορεί να επανενωθεί, αλλά μπορεί να απελευθερωθεί».
Ποια θα είναι η πρώτη σας προτεραιότητα εάν εκλεγείτε ευρωβουλευτής;
Οι ιδιάζουσες συνθήκες της Κύπρου δεν αναγνωρίζονται ούτε κατανοούνται επαρκώς στην Ευρώπη. Από τα ζητήματα που αφορούν τις προσφυγικές κρίσεις μέχρι άλλες απειλές για την ασφάλεια, πολλές από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε προέρχονται από παράγοντες όπως η γεωγραφική μας θέση εκτός της ευρωπαϊκής ηπείρου και η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή. Ως Κύπριοι, έχουμε μόνο 6 από τους 705 ευρωβουλευτές. Γι’ αυτό και κάθε Κύπριος ευρωβουλευτής φέρει σημαντικά μεγαλύτερη ευθύνη από τους συνάδελφούς του από χώρες με μεγαλύτερη εκπροσώπηση, προκειμένου να επηρεάσει την ευρωπαϊκή πολιτική και τις αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή μας. Ως εκ τούτου, η προτεραιότητά μου θα είναι να συμμετέχω ενεργά στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων για να συμβάλω στο προοδευτικό μας μέλλον και να εμπλακώ στρατηγικά με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και άλλους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς για την αντιμετώπιση του status quo στην Κύπρο.
Πιστεύετε στην ιδέα και τη δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Ενώ υποστηρίζω την ιδέα και την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με γνώμονα την πίστη μου στην ενότητα μεταξύ των εθνών για αμοιβαίο όφελος, δεν μπορώ να υποστηρίξω την τρέχουσα δομή της, τη δυσλειτουργία της, την υπέρμετρη παρέμβαση στην κυριαρχία των κρατών μελών, τις πολιτικές της θέσεις ή τη ζημιά που προκαλεί στην Κύπρο και την κοινωνία της. Δυστυχώς, η ΕΕ συχνά αποκλίνει από τις διακηρυγμένες αξίες της, όπως αποδεικνύεται από τους χειρισμούς της σε κρίσιμα ζητήματα όπως η πανδημία Covid-19, η συνεχιζόμενη τραγωδία στην Παλαιστίνη και αμέτρητα άλλα.
Ρωσία και Πούτιν
Ποια είναι η άποψή σας για τη Ρωσία και τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν;
Στον πολυπολικό μας κόσμο, η κατανόηση χωρών όπως η Ρωσία απαιτεί την εξέταση της ευρύτερης γεωπολιτικής τους σημασίας. Για παράδειγμα, πρωτοβουλίες όπως οι BRICS έχουν μετατοπίσει την ισορροπία δυνάμεων και σχέδια όπως η Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα έχουν αμφισβητήσει την κυριαρχία του ΔΝΤ. Ωστόσο, σε συγκεκριμένα ζητήματα όπως η σύγκρουση στην Ουκρανία, η στάση μου είναι ξεκάθαρη, συντονιζόμενη με τη δήλωση που εξέδωσε η Ένωση Κυπρίων και η διεθνής αντιπολεμική οργάνωση RESIST. Αναγνωρίζω την επεκτατική πολιτική του ΝΑΤΟ ως σημαντικό παράγοντα του πολέμου, αλλά είναι επιτακτική ανάγκη η Ρωσία να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Δεδομένου του αγώνα της ίδιας της Κύπρου με την ξένη κατοχή, η εδαφική ακεραιότητα κάθε κράτους είναι αδιαπραγμάτευτη για μένα.
Κομμουνισμός
Υπήρξατε μέλος κομμουνιστικών κομμάτων του εξωτερικού και αναπτύσσετε δράση εντός της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Κύπρο. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα έχετε ως στόχο και όραμα τον κομμουνισμό;
Αφού ολοκλήρωσα τις προπτυχιακές μου σπουδές στην Τσεχία, μετακόμισα στο Χιούστον των ΗΠΑ και έγινα ενεργό μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος ΗΠΑ. Αργότερα, μετακόμισα στη Σουηδία για τις μεταπτυχιακές μου σπουδές και συνέχισα την ενεργό συμμετοχή μου στο Κομμουνιστικό Κόμμα κατά τη διάρκεια της παραμονής μου εκεί. Ο σοσιαλισμός εξηγεί τον προοδευτισμό, τον πατριωτισμό και τις δημοκρατικές αξίες που υποστηρίζω ένθερμα.
Είσαστε πρόεδρος της «Ένωσης Κυπρίων». Τι οργάνωση είναι και ποιους στόχους έχει θέσει;
Η Ένωση Κυπρίων είναι ένα προοδευτικό και αντιιμπεριαλιστικό κίνημα που υποστηρίζει μια ενιαία Κύπρο χωρίς ξένες βάσεις. Οι ρίζες της ανάγονται στα κύματα διαδηλώσεων που σημειώθηκαν στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου κατά της Τουρκίας το 2011. Μεταξύ των στόχων του είναι η ευαισθητοποίηση του κόσμου για την κατοχή της Κύπρου μέσω της διεθνούς προβολής. Το κίνημα έχει σημαντική παρουσία στη διεθνή προοδευτική πολιτική σφαίρα. Επιπλέον, διοργανώνει πολιτιστικές και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες για νέους Κύπριους και οργανώνει δραστηριότητες σχετικές με την Κύπρο στη διασπορά. Οι δραστηριότητες του κινήματος καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα και ενθαρρύνω όσους ενδιαφέρονται να επισκεφθούν την ιστοσελίδα www.cypriots.org για να ενημερωθούν και να συμμετάσχουν στις δράσεις της Ένωσης Κυπρίων.
Κύπρος και Δύση
Έχετε δηλώσει ότι η Δύση και η Τουρκία χρησιμοποιούν την ιδέα της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με σκοπό να κερδίσουν χρόνο για να ολοκληρώσει η Άγκυρα ένα σχέδιο εποικισμού της βόρειας Κύπρου. Όταν λέτε Δύση ποια κράτη έχετε υπόψη και τι σας κάνει να πιστεύετε ότι οι συγκεκριμένες δυτικές χώρες ευνοούν τον εποικισμό του νησιού;
Όπως όλοι γνωρίζουμε, η περιοχή στην οποία βρίσκεται η πατρίδα μας, δηλαδή η Ανατολική Μεσόγειος, έχει αποικιστεί από δύο δυνάμεις: τους Βρετανούς και τους Γάλλους. Επιπλέον, χρησιμεύει ως πρωταρχική επιχειρησιακή περιοχή για τις Ηνωμένες Πολιτείες, ιδίως για τον έκτο στόλο τους. Οι λαοί της Συρίας, του Λιβάνου, της Παλαιστίνης, της Αιγύπτου, της Λιβύης και εμείς οι ίδιοι είμαστε στόχοι αυτών των τριών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Επί του παρόντος, και οι τρεις δυνάμεις του ΝΑΤΟ χρησιμοποιούν την Κύπρο ως ένα αβύθιστο αεροπλανοφόρο για να επεκτείνουν την ιμπεριαλιστική τους επιρροή. «Διαίρει και βασίλευε» είναι η στρατηγική που χρησιμοποιούν για να διατηρήσουν την παρουσία τους εδώ. Ενώ τα ονόματα και οι προτάσεις μπορεί να αλλάζουν, η ουσία παραμένει η ίδια: επιδιώκουν σταθερά να διαχωρίσουν τους Κύπριους. Μέχρι τώρα, υποστήριζαν μια δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία, αλλά η ημερομηνία λήξης της πλησιάζει. Η πρόσφατη επίσκεψη της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Μαρία Άνχελα Ολγκίν δείχνει ότι σύντομα θα προτείνουν κάτι άλλο για να διατηρήσουν το status quo αλλά και την παρουσία τους στα εδάφη μας.
Διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία
Γιατί τάσσεστε κατά της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας ως μορφής λύσης του Κυπριακού;
Πρώτα απ’ όλα, θεωρώ τον εαυτό μου ηθικό και προοδευτικό άτομο. Δεδομένου ότι δεν είμαι ρατσιστής, δεν μπορώ να υποστηρίξω προτάσεις για μια λύση απαρτχάιντ που θα διαχωρίζει γεωγραφικά τους Κύπριους με βάση το φυλετικό τους υπόβαθρο, θεσμοθετώντας φυλετικές ποσοστώσεις σε κάθε πτυχή της ζωής. Επιπλέον, είμαι βαθιά προσηλωμένος στην ειλικρινή επιδίωξη της δημοκρατικής ενότητας για όλους τους Κύπριους. Ακόμη και εν μέσω κατοχής, χάρη στις προσπάθειες του αξιότιμου συντρόφου μου İbrahim Aziz στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, οι ελληνόφωνοι και τουρκόφωνοι Κύπριοι συμμετέχουν στις ευρωεκλογές ως ένα έθνος – απλά ως Κύπριοι. Γι’ αυτό σήμερα, στέκομαι δίπλα στους αξιότιμους ελληνόφωνους Κύπριους στο ψηφοδέλτιο, έτοιμος να αγωνιστώ για την πατρίδα μας. Οποιαδήποτε πρόταση, είτε πρόκειται για δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία είτε για οποιαδήποτε άλλη λύση απαρτχάιντ, που απειλεί να διαβρώσει αυτή τη σκληρά κερδισμένη δημοκρατική ενότητα είναι εγγενώς οπισθοδρομική. Πρέπει να διαφυλάξουμε κάθε περίπτωση δημοκρατικής ενότητας που έχουμε ως Κύπριοι, να προσπαθήσουμε να την επεκτείνουμε περαιτέρω και να συνεχίσουμε τον αγώνα για την απελευθέρωση της πατρίδας μας.
Ποια νομίζετε ότι είναι σωστή μορφή λύσης του προβλήματος;
Πρώτον, ας ορίσουμε το πρόβλημα και, στη συνέχεια, ας συζητήσουμε τη λύση. Η Κύπρος δεν είναι διαιρεμένη, είναι κατεχόμενη. Επομένως, δεν μπορεί να επανενωθεί, αλλά μπορεί να απελευθερωθεί. Η λύση για την Κύπρο και τους Κύπριους αντικατοπτρίζει εκείνη των Παλαιστινίων, οι οποίοι είναι επίσης θύματα κατοχής και εποικιστικής αποικιοκρατίας. Η λύση προϋποθέτει μια πολύπλευρη στρατηγική εθνικής απελευθέρωσης, χρησιμοποιώντας το διεθνές δίκαιο, τη διπλωματία, τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς και τον αγώνα κατά της Τουρκίας. Εν ολίγοις, αυτό σημαίνει επίσης την υπεράσπιση του κράτους μας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και την προσπάθεια να το καταστήσουμε πιο δημοκρατικό, πλουραλιστικό και κοσμικό για όλους τους Κύπριους. Πέρυσι δημοσιεύτηκε η Διακήρυξη της Παγκύπριας Κινητοποίησης με τις υπογραφές εκατοντάδων Κυπρίων. Η διακήρυξη περιγράφει ένα πλαίσιο που πιστεύω επίσης ότι προσφέρει λύση για την Κύπρο. Οι συμπολίτες μας μπορούν να διαβάσουν τη διακήρυξη στον σύνδεσμο www.freecyprus.net και επίσης να την υπογράψουν.
Εθνικοαπελευθερωτική στρατηγική
Πόσο ρεαλιστικό είναι να επιδιώκει κάποιος λύση του Κυπριακού αντίθετη με τα ψηφίσματα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών;
Τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών μπορούν να αλλάξουν και σύντομα θα αλλάξουν ξανά. Αν δεν προσπαθήσουμε να διαμορφώσουμε τις πραγματικότητες επί του εδάφους με τις δικές μας ιδέες και τον αγώνα μας, η Τουρκία θα συνεχίσει να υπαγορεύει το αφήγημα, ενώ οι Κύπριοι θα βρεθούν να υιοθετούν «νέους ρεαλισμούς», οδηγώντας ενδεχομένως την Κύπρο υπό τουρκικό έλεγχο. Το 2021, ο Χάρης Γεωργιάδης ανύψωσε τον λόγο των παραδομένων μυαλών όπως το δικό του, με το άρθρο του «Νέος ρεαλισμός», που δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή». Σχεδόν άφηνε να εννοηθεί ότι η «λύση των δύο κρατών» είναι η πιο ρεαλιστική επιλογή σήμερα. Όπως ξεκαθάρισε πρόσφατα με τα λόγια του ο Ερντογάν, περιμένουν την κατάλληλη ευκαιρία για να διεκδικήσουν και την υπόλοιπη πατρίδα μας. Ως εκ τούτου, ως Κύπριοι, έχουμε δύο επιλογές: είτε δημιουργούμε μια πολύπλευρη εθνικοαπελευθερωτική στρατηγική ενάντια στην κατοχή και προσπαθούμε να αλλάξουμε το status quo, είτε συνεχίζουμε να παίζουμε το παιχνίδι της Τουρκίας μέσα στα «ψηφίσματα» και τις πραγματικότητες που αυτή ελέγχει και εμείς πάντα χάνουμε.
Είσαστε Λινοβάμβακος; Επειδή συμμετείχατε σε μια οργάνωση νεολαίας με το όνομα «LINOBAMBAKI».
Το «Λινοβάμβακοι» δεν ήταν μια ξεχωριστή ομάδα ανθρώπων στην Κύπρο, λειτουργούσε ως μεταφορά. Η οργάνωση νεολαίας, «Λινοβάμβακοι», υιοθέτησε το όνομά της ως σύμβολο αντίστασης στις προσπάθειες πολιτιστικού εκτουρκισμού της Τουρκίας και απευθυνόταν στους τουρκόφωνους Κύπριους στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου στις αρχές της δεκαετίας του 2010.
Το όνομά σας βρίσκεται στη «μαύρη λίστα» της Τουρκίας; Δοκιμάσατε να ταξιδέψετε και σας είπανε οι τουρκικές αρχές ότι δεν σας επιτρέπετε η είσοδος στη χώρα;
Ναι, το όνομά μου ήταν μεταξύ των πρώτων που δημοσιεύτηκαν στον κατάλογο των τουρκόφωνων Κυπρίων που βρίσκονται στη μαύρη λίστα της Τουρκίας. Όμως είχα ήδη σταματήσει να ταξιδεύω στην Τουρκία πολύ πριν από τη δημοσίευση της μαύρης λίστας.